تولید نهال پیوندی و ۱۱ مرحله کلیدی احداث نهالستان + فیلم

نهالستان واحد تولید پایه یا پیوندک برای پیوند زدن باغدار یا تولید نهال کامل بذری یا نهال پیوندی برای احداث باغ یا فضای سبز می‌باشد. ما در این بخش تمام تجارب 40 ساله خود در تولید نهال میوه‌های سردسیری و نیمه سرد سیری را با شما به اشتراک می‌گذاریم.

1-آماده سازی زمین برای تولید نهال پیوندی

در اواخر تابستان زمین انتخاب شده برای احداث نهالستان را به نحوی آبیاری می‌کنیم که در اصطلاح عامیانه به حالت (نمِ) درآید تا بذر علف‌های هرز سبز شوند و توسط شخم تراکتور خاک را زیر و رو می‌کنیم تا تمام علف‌های هرز سبز شده از بین بروند.

2-اصلاح خاک برای تولید نهال پیوندی

اصلاح خاک را بر اساس آنالیز خاک انجام می‌دهیم اما در کل با استفاده از کودهای عالی که تنها کودهایی هستند که منع استفاده ندارند خاک را تقویت و اصلاح می‌کنیم. کود را روی سطح خاک می‌پاشیم و با وسیله‌ای مثل دیسک و ادوات خاک ورزی، کود و خاک را باهم مخلوط می‌کنیم.

3-کاشت بذر در نهالستان

بعد از اصلاح خاک، شیارهایی یا جوی و پشته‌هایی به فاصله 1 متر در جهت شمال – جنوب همدیگر ایجاد می‌کنیم تا بتوانیم بذر مورد نظر را داخل جوی‌ها یا روی پشته‌ها بسته به بافت خاک، شیب زمین و… به‌صورت ردیفی بسته به نوع بذر با فاصله حدود 10 سانتیمتر در طول ردیف می‌کاریم.

4-آبیاری نهالستان

بهترین روش آبیاری برای تولید نهال پیوندی در نهالستان، آبیاری قطره‌ای با استفاده از لوله‌های تیپ (170 میکرون) که هر 10 سانتیمتر یک عدد قطره چکان داشته باشد ، است. با این روش آبیاری ریشه‌های نهال ما سطحی شده و به عمق نمی‌روند و ریشه‌های مویی زیادی تولید می‌کنند.

با این حال تعدادی از نهالستان‌ها از آبیاری غرقابی برای نهال‌ها استفاده می‌کنند که معایبی مثل ازدیاد علف‌های هرز، مصرف بی رویه آب و تولید ریشه‌های عمیق و ضخیم دارد که هنگام انتقال نهال‌ها به دلیل اینکه ریشه‌های مویی کمی دارند آسیب زیادی می‌بینند و عملکرد آنها در باغ اصلی کاهش پیدا می‌کند. استفاده از آبیاری قطره‌ای باعث سهولت در استفاده از کودها و سوم می‌شود.

5-مبارزه با آفات در تولید نهال پیوندی

هنگامی که قصد تولید نهال پیوندی دارید باید این نکته را بدانید که در نهالستان همانند باغ، آفات مختلفی ممکن است وجود داشته باشند که به دلیل تراکم بالا شیوع بیشتری دارند. آفاتی مثل کنه، شته، سفیدک یا قارچ‌ها، کرم سفید ریشه و … که هر کدام اگر در زمان درست مبارزه نشود می‌تواند خسارات جبران ناپذیری وارد کنند.

6-هرس نهال پیوندی

یکی از مهم ترین مراحل تولید نهال پیوندی این می باشد که بعد از سبز شدن نهال‌ها، بسته به زمان پیوندی که انتخاب می‌کنیم، جودرو یا شهریور یا اوایل فصل رشد بعدی قبل از عمل پیوند زدن همه نهال‌ها توسط نیروی کار تراش داده می‌شوند و شاخه های اضافی حذف شده و نهال آماده پیوند می‌شود.

7- انجام عملیات پیوند نهال در نهالستان

در این مرحله به اصلی ترین بخش برای تولید نهال پیوندی می رسیم که توجه به این نکته بسیار مهم است. در واقع بیشتر درختان هسته دار با روش پیوند جوانه تکثیر می‌شوند. بهتر است برای ارقام دانه دار از روش پیوند چوب مثل چیپ، نیمانیم و … استفاده کنیم. بهترین زمان برای پیوند جوانه زمانی است که حداقل قطر پایه‌ها 0.5 سانتی متر باشد و زمانی را انتخاب کنیم که شاخه‌های پیوندک بالغ شده باشد و هر دو پایه و پیوندک به راحتی پوست بدهند.

ویدیو انجام عملیات پیوند نهال

برای تولید یک نهال پیوندی با کیفیت، تهیه پیوندک مهم‌ترین قسمت تولید نهال پیوندی است که حتماً باید از باغ مادری مولد اصلاح شده که عاری از هر گونه بیماری و آفت است گرفته شود. اینکه از کجای درخت مادری و چه پیوندکی تهیه شود در جثه، میزان بار و زمان باردهی درخت تولید شده تأثیر زیادی دارد.

اصولاً از سر درخت و یا قسمت بالایی و تاج، شاخه‌های پیوندک را تهیه می‌کنیم و ترجیحاً از قسمت میانی شاخه، پیوندک‌هایی گرفته می‌شود که حتماً حداقل از یک جوانه گل و یک جوانه چوب تشکیل شده باشد این کار باعث می‌شود اختلالات ژنتیکی کمی داشته باشیم و نهال تولید شده زودتر از حد معمول به بلوغ برسد، جثه کوچک‌تری داشته باشد و شدیداً پر بار تر شود.
بیشترین یا بهترین پیوند جوانه برای هسته داران پیوند شکمی یا T می‌باشد که بهترین زمان برای انجام این پیوند اواخر فصل رشد و قبل از خواب درخت است.

سعی شود پیوند سمت جنوبی پایه و در ارتفاع 10 تا 15 سانتیمتری از سطح زمین زده شود تا باد آسیب کمتری به آن بزند و نهال به‌صورت مستقیم رشد کند. برای پیوند درختان دانه دار و بعضی از هسته داران مثل گیلاس به دلیل اینکه عادت باردهی روی شاخه‌های 2 و 3 ساله و به بعد است برای اینکه درخت زود بارده تری داشته باشیم باید از شاخه‌هایی که سیخک یا اسپور هستند استفاده کنیم .

چون شاخه‌های مورد نظر (سیخک و اسپور) در طول فصل جاری به بلوغ نمی‌رسند بهتر است که شاخه‌های پیوندک این درختان در اوایل زمستان تهیه شده و در دمای 2 تا 4 درجه در یخچال نگهداری شوند و در اوایل فصل رشد هنگامی که پایه یک‌ساله است به روش پیوند چوب مثل نیمانیم، اسکنه، V و … پیوند انجام شود. در این روش بچگیری (حذف شاخه‌های اضافی از ریز پیوند) کمتری نسبت به پیوند جوانه نیاز داریم.

پیوند گردو بهتر است در مناطق سردسیر روی پایه‌های 3 – 4 ساله انجام شود تا از آسیب سرمای زمستان در امان باشد. گردو را هم مثل بقیه درختان می‌توانیم پیوند بزنیم. روش‌های کاربردی برای گردو پیوند نیمانیم و چیپ در اوایل فصل رشد است که پیوندک آن در یخچال نگهداری می‌شود و یا انجام پیوند جوانه که بهترین آن شکمی یا T است.

8-سربرداری نهال ها بعد از پیوند

بعد از گذشت 6 ماه و با شروع فصل رشد جدید باید نهال‌های پیوند شده را دقیقاً از بالای محل پیوند سر برداری کنیم تا تحریک به رشد شوند. اگر پیوند در زمان جودرو انجام شده باشد بعد از گذشت حدود 10 روز از انجام پیوند با افتادن دم برگ جوانه، موفق بودن پیوند معلوم می‌شود و سر برداری نهال را انجام می‌دهیم.

9 – بَچ گیری در نهال پیوندی

بعد از انجام سر برداری نهال به‌غیراز پیوند، جوانه‌های هرز زیادی از قسمت پایه نهال رشد کرده که باید جدا یا هرس شوند.
در پیوندی که در زمان جودرو انجام می‌دهیم دفعات سبز شدن این جوانه‌ها زیاد است و حداقل 3 یا 4 مرتبه باید اصطلاحاً بَچ گیری انجام شود ولی در پیوندی که شهریور انجام می‌دهیم تعداد دفعات بچ گیری کمتر است.

ویدیو بچ گیری نهال پیوندی در نهالستان کبیری

10 – رنگ آمیزی در نهال پیوندی

با گذشت زمان و بزرگ شدن نهال‌ها و اتمام فصل رشد و شروع خزان به دلیل تراکم بالا و جلوگیری از آفتاب‌سوختگی نهال‌ها، آنها را با رنگ سفید پلاستیک بر پایه آب رنگ‌آمیزی می‌کنیم.

11- زمان و نحوه کاشت نهال و خارج کردن نهال پیوندی از نهالستان

بهترین زمان انتقال نهال بسته به منطقه، اواخر پاییز قبل از آغاز بارندگی‌های زمستان است تا نهال فرصت کافی برای ترمیم ریشه‌های زخمی شده و استقرار در زمین اصلی را داشته باشد و از آغاز فصل رشد جدید با بقیه درختان شروع به رشد کند.
با وسایلی مثل مینی بیل، بیل بکهو و در مواردی با بیل دستی و نیروی انسانی نهال‌ها کنده می‌شوند که از مهم‌ترین مراحل تولید نهال است. و باید با دقت ریشه‌های نهال را از خاک جدا کرده و به محل اصلی انتقال دهیم.

تیم تولید محتوا

ما در تیم نهالستان کبیری در تلاشیم که بهترین و بروزترین مقالات در زمینه کشاورزی برای شما فراهم کنیم